dinsdag 3 januari 2012

De grote Joseph

Het verhalendebuut van Anneloes Timmerije, ‘Zwartzuur’ (2005), werd met veel lof ontvangen. Het werd beloond met de Vrouw & Kultuur debuutprijs en sleepte daarnaast nog enkele nominaties in de wacht. Haar familiekroniek ‘Indisch zwijgen’ kreeg wat minder aandacht, maar in 2010 verscheen ‘De grote Joseph’, een dijk van een boek.

In dit verhaal krijgt Lila te maken met bizarre gebeurtenissen als ze op zoek gaat naar het verleden van haar vermiste moeder. Op Lila’s verjaardag komt Carine, haar moeder, niet opdagen. Lila houdt het enige tijd vol om te denken dat ze wel weer zal verschijnen, totdat haar lichaam gevonden wordt. Carine blijkt er een geheime geschiedenis op na te hebben gehouden.  
Anneloes Timmerije weet de spanning goed te doseren. Na de dood van Carine volgen we Lila naar Frankrijk waar de broer van haar moeder, Joseph, woont en waar broer en zus oorspronkelijk vandaan komen.  Joseph kan niet meer praten maar lijkt nog wel bij de tijd. Hij verblijft in een mannenhuis waar mannen terecht kunnen voor wie de maatschappij te snel gaat. Met veel liefde en geduld probeert ze hem weer aan de praat te krijgen over het verleden van hem en haar moeder. Ook gaat ze te rade bij de inwoners van hun oorspronkelijke woonplaats waar ze op veel weerstand stuit.

Waarom heeft haar moeder haar oom in Frankrijk achtergelaten toen ze naar Nederland vertrok? Waarom heeft ze haar naam veranderd? Wat is er in hun woonplaats in Frankrijk tijdens de oorlog gebeurd? Wat houden de dorpsbewoners achter? Langzaam ontvouwt zich een bewogen geschiedenis, niet alleen van de familie van Lila, maar ook van het dorp in Frankrijk. De schrijfster houdt je tot het laatste moment geboeid door telkens een beetje meer weg te geven van het wezen van het verhaal.  
Anneloes Timmerije gebruikt meermalen mooie one-liners, zoals bijvoorbeeld: ‘Als je niet zoekt, is er alleen wat je denkt te weten’ en over de onmacht van oom Joseph om zich uit te drukken: ‘Alsof ik te Sotsji aan de Zwarte Zee in het Tsjerkessisch moet uitleggen wat ik doe voor de kost.´ Ze heeft een verkwikkend taalgebruik  en weet bovendien de nuance te bewaren, ook als het gaat over ´goed of fout´ in de oorlog. Een boek dat je, in een bizar maar geloofwaardig verhaal, meevoert naar een onheilspellend einde.   

Geen opmerkingen:

Een reactie posten