Nultijd

Van Juli Zeh las ik eerder ‘Speeldrift’ waarin ze vertelde over een ingenieus spel dat leerlingen speelden met hun leraar. Dat was het boek waarmee ze in 2006 doorbrak. Ook ‘Nultijd’, dat afgelopen jaar in het Nederlands verscheen,  is een spannend verhaal, waarbij tot het laatst onduidelijk blijft hoe het nu precies is gelopen. Om het boek onder de noemer van literaire thrillers te scharen doet het verhaal naar mijn idee tekort.  Wat het daar bovenuit tilt, is denk ik de doordachte psychologische achtergrond die Zeh al haar personages meegeeft. Daarmee heeft het een degelijke geloofwaardigheid en diepgang.

Nultijd is een term uit de duikwereld die aangeeft hoe lang je veilig onder water kunt blijven bij bepaalde omstandigheden. Dit leert Sven aan het Duitse stel dat hem heeft ingehuurd om hen het duiken bij te brengen. Jola en Theo geven hun relatie een laatste kans met deze duikvakantie. Zij is als actrice gebrand op een rol waarbij het personage goed kan duiken en hij is een gemankeerde schrijver die op haar zak teert. Sven is een jurist die Duitsland de rug heeft toegekeerd nadat hij bij zijn afstuderen gekleineerd is.

Sven heeft zich op een Canarisch eiland gevestigd met Antje, die gek op hem is en hem nu eenmaal goed kan ondersteunen bij zijn duikschool. Hij is vastbesloten overal buiten te blijven, zelfs buiten de liefde. Maar Jola is een flirt en speelt machtsspelletjes met Theo, waar Sven in meegetrokken wordt. Voor hij het weet staat zijn hele rustige leventje totaal op zijn kop en raakt hij al zijn zekerheden kwijt.     

De schrijfster voert de spanning steeds meer op. Je weet dat er iets heftigs staat te gebeuren, maar de ontknoping volgt tergend laat. Je weet ook dat het niet Svens dood is waar het verhaal naar toe leidt, want hij vertelt zelf voor een groot deel het verhaal. De rest wordt verteld via Jola’s dagboek dat zijn eigen waarheid kent. Als lezer ontdek je langzamerhand hoe beide verhalen in elkaar grijpen. Zeh zet de beweegredenen van haar personages zeer overtuigend neer en leidt je door het ingenieuze spel dat ook dit verhaal behelst. Een boeiende psychologische roman.