donderdag 14 mei 2015

Virginia Woolf

Ik had een gedachtenkronkel die ertoe leidde dat ik de nieuwe biografie van Virginia Woolf kocht, terwijl ik eigenlijk zo min mogelijk boeken wil kopen. Want: volle boekenkast en een uitnodigende bibliotheek. Ik zag dat de biografie van Hedy d’Ancona van een paar jaar terug in de aanbieding was bij de Opzij, maar met verzendkosten alweer wat minder goedkoop. Ook zo bij Bol.com, tenzij ik er een boek bij kocht. Dat zou Virginia Woolf van Alexandra Harris kunnen zijn. Maar ik gun het de échte boekhandel, Adriaan Heinen, veel meer. Daar geen Hedy, maar wel Woolf en dus ga ik door een aanbieding verleid met een nieuw boek voor de volle prijs naar huis! En Hedy kan ik altijd nog via de bieb lezen…

En zo’n gekke kronkel was het nou ook weer niet, want het is een heel fijne biografie van Woolf. Alexandra Harris schetst een genuanceerd en eerlijk beeld van de vrouw en schrijfster die Woolf was. Ze geeft de lezer inzicht in de manier waarop de schrijfster inspiratie vond voor de vorm en inhoud van haar diverse boeken. Dat Woolf veel experimenteerde ontlokt Harris de opmerking: ‘Ze kon nooit vertrouwen putten uit haar eigen succes omdat ze nooit twee keer hetzelfde deed.’ De momenten dat haar boeken uitkwamen waren voor Woolf gevaarlijke momenten, ingegeven door haar onzekerheid en stemmingswisselingen.

Harris gaat opvallend weinig in op ‘de ziekte’ van Virginia Woolf. Ze noemt ook nergens de term ‘manisch depressief’ terwijl deze toch gangbaar is in verband met de grote schrijfster. Wellicht heeft dit te maken met de nuance die Harris wil aanbrengen in het beeld dat door de jaren heen van Woolf geschetst is. Als tegenwicht van de labiele, hysterische vrouw die zich bezighield met kleinigheden op het sociale vlak, zet zij een intelligente vrouw neer, die in haar werk het persoonlijke tot een hoger (politiek) niveau tilt en die zelf, en door haar man geholpen, op een verstandige manier omgaat met haar ziekte. De ziekte brengt haar niet alleen somberheid, maar ook creativiteit.

Woolf’s relaties met mannen en vrouwen komen zonder veel effectbejag als vanzelfsprekend thema aan bod. Het lijkt recht te doen aan de persoon die Woolf was. De biografe bespreekt enkele eerdere biografieën, waarvan de vroegere Woolf ook neerzetten als slachtoffer van misbruik in haar jeugd. Harris vindt dit een te eenzijdige blik, Woolf was zoveel meer dan dat. Ze noemt haar zelfs een snob! Woolf bevond zich dan ook in de luxe positie van het hebben van een stads- en een plattelandswoning met de nodige dienstmeisjes. Maar ze maakte ook de realiteit van de eerste wereldoorlog mee. De opsomming nodigt uit tot het lezen van de biografie door Hermione Lee.

Sowieso vraagt het boek om (her)lezing van Woolf’s boeken. ‘Orlando’ wat ik jaren geleden met enige moeite las, is in de terminologie van Woolf een ‘vakantieboek’ of ‘tussendoortje’. Evenals ‘Tussen de bedrijven’ wat veel subtiele verwijzingen naar de oorlog bevat. Nog genoeg te ontdekken dus in het werk van Woolf!        

Geen opmerkingen:

Een reactie posten