De huisvriend

Bertram Koeleman debuteert met de roman ‘De huisvriend’ en levert hiermee een tot het einde toe spannend verhaal af. Hij laat de lezer kennismaken met Jonas Balsam, die op een groot landgoed woont. Voor buitenstaanders lijkt hij alleen, maar hij verbergt Benjamin Krendler, een kluizenaar die door niemand gezien wil worden. De enige die hij wel wil zien is de huisvriend, die hem wekelijks college aan huis geeft. Dit gaat jarenlang goed, totdat de laatste huisvriend er  niet meer is en Robert Fineman aantreedt in deze functie. Deze verandering brengt de status quo op het landgoed danig aan het wankelen.

Fineman stelt vragen naar  het waarom van hun afzondering en schampert over Jonas’ positie. Ook stuurt hij ongevraagd mensen op het landgoed af. Om erger te voorkomen en Benjamin te beschermen meent Jonas de huisvriend uit de weg te moeten ruimen. Maar dan gaat het nog slechter met Benjamin. Hij verschuilt zich op zolder en eet en drinkt steeds minder. Het is het begin van het einde van een verscholen leven.

Ondertussen komt Jonas steeds meer te weten over het vroegere leven van Benjamin. De enkele lijntjes naar zijn voormalige contacten leiden tot personen die ook niet volop in de maatschappij staan, zij het in minder extreme mate dan Benjamin zelf. Door de gebeurtenissen krijgt Jonas met mensen buiten het landgoed te maken, wat op zeker moment zelfs leidt tot een afspraakje met de verkoopster van de boekhandel. Door zijn taak tegenover Benjamin voelt hij zich echter niet vrij om hier iets mee te doen. Bovendien zou hij ook niet weten hoe.    
De schrijver laat mooi de psychologische ontwikkeling van Jonas zien, die zich steeds meer afvraagt waarom hij het leven leidt wat hij doet. Hij zorgt en regelt en houdt alle ballen in de lucht, maar waar brengt het hem? Koeleman beschrijft het leven in de marge op een indrukwekkende manier. Hij laat Jonas uiteindelijk filosoferen en concluderen: ‘Mensen zijn onbegrijpelijk. Hun motieven zijn ondoorgrondelijk, zelfs voor henzelf.’ Als een zwerver zich aandient evenals de zoon van de vermoorde huisvriend leiden de verwikkelingen tot een heftige confrontatie, waarna Jonas alleen overblijft. Na een naspeuring naar Benjamins verwanten, richt Jonas zich sinds lang weer op zijn eigen leven en lijkt dit volop te willen aangaan. Hij ziet de toekomst onbevangen tegemoet.